Lichaamstaal
Als we iets willen gezegd krijgen, dan gebruiken we daarvoor woorden. Verbale communicatie is een belangrijk onderdeel van ons menszijn. Maar bent u zich bewust van het feit dat er ook non-verbale communicatie bestaat? We gebruiken méér dan woorden alleen om iets duidelijk te maken. Lichaamstaal is één van de meest essentiële manieren om zonder woorden te communiceren. Via onze lichaamstaal verklappen we heel veel over onszelf.
Méér dan de helft van alle communicatie bestaat uit lichaamstaal. Iedereen gebruikt die, los van taal of cultuur. Het is een taal die iedereen “spreekt”, vaak onbewust. Lichaamstaal ondersteunt de gesproken taal, maakt haar duidelijker. Lichaamstaal is in staat om méér te zeggen dan woorden, we kunnen er eveneens gevoelens mee uitdrukken.
Lichaamstaal speelt een belangrijke rol in ons leven. Denk maar aan een sollicitatiegesprek. Een eerste vereiste voor succes is het dragen van de juiste kledij. Maar minstens even belangrijk is wat onder die kledij steekt. Via ons lichaam moeten we op dat moment zelfvertrouwen uitstralen. We laten dus best die nerveuze voetbewegingen en die gekruiste armen achterwege en zorgen er best voor dat we steeds oogcontact houden met de persoon die vóór ons zit. Via onze lichaamstaal kunnen we dus indruk maken op onze interviewer.
Aangezien lichaamstaal zo’n krachtig medium is, is het belangrijk om die te leren begrijpen en op de juiste manier te leren gebruiken. We beperken ons hier tot de lichaamstaal van het hoofd met al zijn onderdelen.
Het gezicht
Vooraleer verder in te gaan op alle onderdelen, bekijken we het gezicht in het algemeen. Het gezicht bestaat uit maar liefst 90 spieren, waarvan er 30 in staat zijn om emotie uit te drukken. Dit heeft als gevolg dat dit lichaamsdeel veel non-verbale communicatie kan uitzenden.
Iemands gezichtskleur zegt heel veel over de gevoelens van de persoon in kwestie. Rood betekent dat de persoon het warm heeft. De oorzaak hiervan kan zijn fysieke inspanning of emotie (opwinding, woede, een blos uit verlegenheid …). Wanneer iemands gezicht eerder wit of blauw is, dan heeft die persoon het koud, uit angst bijvoorbeeld.
Wanneer er zweetdruppels op het gezicht parelen, dan is dit een natuurlijk afkoelingsmechanisme van het lichaam. Die persoon heeft het dan dus warm, door opwinding of andere emoties. Zweten wordt eveneens geassocieerd met angst.
Bij specifieke emoties gaan sommige of alle onderdelen van het gezicht een bepaalde houding aannemen. Hieronder vindt u enkele voorbeelden.
Verrassing: ogen wijd open, wenkbrauwen hoog, mond wijd open, hoofd naar achter of opzij
Schaamte: ogen en hoofd naar beneden, wenkbrauwen laag, blos op de wangen
Blijheid: lachende mond, sprankelende ogen met kraaienpootjes, licht verhoogde wenkbrauwen
Tijd nu om alle delen van het gezicht apart te bekijken en om te begrijpen en te leren welke lichaamstaal ermee verbonden is.
De ogen
De ogen worden wel eens de vensters van onze ziel genoemd. Wanneer het gaat om lichaamstaal, spelen zij dus een uiterst belangrijke rol.
Ogen kunnen heel wat verschillende houdingen aannemen. Laten we er eens een aantal van dichterbij bekijken:
- omhoog kijken: soms teken van verveling, soms bewijs van iemand die vaak denkt
- naar beneden kijken: zich onderdanig voelen, een schuldgevoel hebben
- opzij kijken: afgeleid zijn, soms ook teken van irritatie
- een vluchtige blik: het verlangen om met iemand te praten
- een oogopslag van kop tot teen: iemand zien als mogelijke bedreiging of als seksuele partner
- staren: belang hechten, teken van ongeloof, agressie, affectie of ontgoocheling
- iemand volgen met de ogen: belang hechten aan die persoon
- schuin kijken: teken van onzekerheid of leugen
- knipperen: denken, verrassing, teken van romantiek wanneer iemand snel knippert
- knipogen: kan teken zijn van samenzwering, is suggestief
- de ogen sluiten: zich afsluiten, visueel denken
- vochtige ogen: wijzen op angst, droefheid of vermoeidheid
- tranen: van vreugde of verdriet, angst
- wrijven in de ogen: wanneer iemand zich oncomfortabel voelt
- grootte van de pupil: een wijde pupil wijst op seksueel verlangen, een
kleine pupil betekent dat u afkeer hebt van wie of wat u ziet
En hoe zit het met het oogcontact zelf?
Wanneer u oogcontact maakt met iemand, betekent dit dat u geïnteresseerd bent in die persoon.
Oogcontact verbreken is een normale handeling, want lang oogcontact hebben kan als een bedreiging overkomen. Kijken, niet meer kijken en dan opnieuw kijken is een klassiek voorbeeld van een flirtende handeling.
Lang oogcontact komt vaak voor bij het luisteren naar iemand. We kijken ook langer naar mensen die we graag zien. Soms kan dit ook wijzen op dominantie, agressie of kracht.
U ziet het: dezelfde houding kan verschillende emoties inhouden. Meestal verraden de andere gezichtstrekken om welke emotie het precies gaat. Lichaamstaal is dus een combinatie van verschillende elementen, waarbij voor de ogen een hoofdrol is weggelegd.
Aangezien de wenkbrauwen zich dicht bij de ogen bevinden, zijn ze uiteraard ook heel belangrijk. Er is één beperking: we hebben minder controle op de spieren rond de wenkbrauwen, waardoor de lichaamstaal van de wenkbrauwen kleiner is dan die van de ogen.
Verlaagde wenkbrauwen wijzen op ontgoocheling of verveling of zijn het bewijs van een dominant persoon. Omhooggetrokken wenkbrauwen kunnen een verrassing aanduiden, kunnen een vraag signaleren of wijzen op nederigheid of op openheid. Wenkbrauwen die half omhoog zijn kunnen een teken zijn van opluchting of angst. Wenkbrauwen die half naar beneden zijn duiden boosheid, frustratie of intense concentratie aan.
Het voorhoofd
Het voorhoofd kan lichaamstaal uitzenden, maar dan wel in beperkte mate. Het voorhoofd kan namelijk slechts enkele bewegingen maken.
Een gefronst voorhoofd – samen met omhooggetrokken wenkbrauwen – wijst op verrassing of kan duiden op een vraag.
Zweetparels op het voorhoofd kunnen een bewijs zijn dat iemand het warm heeft. De oorzaken hiervan verschillen nogal: hoge temperatuur, fysieke inspanning, innerlijke energie en prikkeling. Het kan eveneens gaan om koud zweet, een bewijs dat iemand extreme angst voelt.
Veel mensen raken hun voorhoofd aan. U kunt het afvegen om zweet te verwijderen, teken van opluchting of angst. U kunt traag wrijven over het voorhoofd, een bewijs dat u diep aan het nadenken bent. Wrijven op de slapen is een teken van stress en wanneer iemand met de handpalm of vuist op het voorhoofd slaat, betekent dit nogal dikwijls “Hoe kan ik nu zo stom zijn?”
Het haar
Ook een haarsnit zegt iets over onszelf. Een keurige snit bijvoorbeeld wijst meestal op iemand die ook keurig de sociale regels volgt. Goed gestyled haar drukt het verlangen uit om aantrekkelijk te zijn en de goedkeuring en bewondering van anderen te krijgen.
Bij de heren is een tamelijk kort kapsel typisch voor een conventioneel iemand. Erg kort haar wijst eerder op agressie. De vergelijking met de legercoupe is gauw gemaakt. En lang haar kan dan weer duiden op een gebrek aan verzorging, op een minderwaardigheidsgevoel, op rebellie of op het doen gelden van de eigen identiteit.
Bij de dames ligt het iets anders. Lang haar betekent dat de vrouw zich achter haar haar kan verbergen, wat kan wijzen op iets minder zelfvertrouwen. Kort haar drukt soms het verlangen uit om mannelijk te zijn of om onaantrekkelijk voor mannen te zijn. Het kan ook wijzen op rebellie tegen de vrouwelijkheid.
Wanneer iemand het haar naar achter slingert, is dit soms een romantisch gebaar. Het kan echter ook een agressieve handeling zijn. In elk geval is het een uitnodiging tot communicatie, want het gezicht is nu bloot.
En wanneer een vrouw met het haar aan te spelen is, betekent dit dat ze flirt.
De mond
De mond kan veel verschillende emoties uitdrukken, gaande van vreugde tot verdriet, van angst tot afkeer. Ook de lippen, tanden en tong spelen daarbij een rol, maar die drie gezichtsonderdelen worden besproken in een apart artikeltje.
Normaal gezien ademen we door onze neus. Wanneer iemand door de mond gaat ademen, kan dit betekenen dat die persoon bang of angstig is. Geeuwen is een teken van verveling. Kort en diep zuchten wijst op droefheid, frustratie of verveling. Kort inademen, vooral veel na elkaar, kan wijzen op een diepe en onderdrukte droefheid. Wanneer iemand traag en diep ademt, is die persoon waarschijnlijk aan het relaxen of aan het mediteren.
De mond dient natuurlijk om te spreken, met andere woorden om verbaal te communiceren. Maar de stand van de mond voegt daar nog heel wat non-verbale communicatie aan toe onder de vorm van lichaamstaal. Wanneer er weinig mondbeweging is, is er onwil tot spreken, uit verlegenheid bijvoorbeeld. Veel beweging van de mond duidt op opwinding en dominantie. Visuele denkers spreken snel en diepe denkers eerder traag.
Een gemanierd persoon opent de mond minimaal tijdens het eten, neemt niet te veel voedsel in één keer binnen, doet de mond dicht om te kauwen en spreekt niet met voedsel in de mond. Een ongemanierd iemand eet met wijd open mond, neemt veel voedsel binnen in één hap, kauwt met open mond en gaat daarbij nog spreken ook. Kleine hoeveelheden vooraan in de mond kauwen kan betekenen dat iemand verlegen is. Een denker gaat lang kauwen. Ook wat drinken betreft, kan op dezelfde manier een onderscheid gemaakt worden tussen iemand mét en iemand zonder manieren.
De mond bedekken is een teken van beleefdheid. Op die manier worden bepaalde emoties verhuld, bijvoorbeeld een geeuw.
Glimlachen wijst op plezier. Let echter op dat u een valse glimlach van een echte leert te onderscheiden. Een halve glimlach is ook niet steeds oprecht: die kan staan voor cynisme, sarcasme of onzekerheid.
Lachen wijst op nog groter plezier en blijheid. Iemand die luid lacht, is misschien niet zo zelfzeker en trekt de aandacht. Lachen duurt meestal ook minder lang dan glimlachen.
De lippen
Lippen kunnen veel zeggen zonder woorden. Wanneer een dame lippenstift opheeft, trekken de lippen zelfs nog méér de aandacht.
Uit elkaar staande lippen zijn het signaal dat iemand wil spreken. Wanneer daar nog likken aan de lippen bijkomt, wijst dit op flirten.
Wanneer iemand de lippen samentrekt, kan dit veel betekenissen hebben: spanning, frustratie, afkeuring of woede.
Lippen die een kus vormen, zijn een teken van verlangen. Soms kan dit gebaar ook wijzen op onzekerheid, vooral wanneer de lippen aangeraakt worden met de vingers.
Afgeplatte lippen betekenen afkeuring, frustratie, of de weigering om te eten.
Wanneer de mondhoeken omhoog staan, vertoont iemand een grimas, afkeer, plezier of gaat het om een glimlach, alhoewel die hier vaak vals is. Mondhoeken die naar beneden staan, wijzen op droefheid of misnoegen.
Tanden die bloot zijn, drukken een brede glimlach of agressie uit. Meestal verduidelijken de ogen om welke van de twee emoties het gaat.
Lippen die bewegen zonder dat iemand spreekt, betekenen dat de persoon in kwestie aan het denken is, vaak onbewust. Zeer snelle bewegingen wijzen op cynisme, ongeloof of leugen. Iemand die de lippen op en neer beweegt, is nerveus. Wanneer dames met de lippen rollen, is dit vaak om lippenstift gelijkmatig te verdelen. Algemeen betekent deze beweging vaak onzekerheid of afkeuring.
Wanneer de bovenlip over de onderlip valt, zit de persoon met een schuldgevoel. Een onderlip die over een bovenlip valt, betekent dan weer onzekerheid. Een onderlip die naar voor steekt, wijst op pruilen en wanneer iemand twijfelt, gaat die de lippen samenpersen.
Bijten op de lippen is een signaal van angst en het tegenovergestelde, ontspannen lippen, is een bewijs dat iemand erg relaxed is.
De tanden
De tanden zijn niet echt in staat om veel lichaamstaal uit te zenden. Toch een overzichtje.
De tanden tonen is een dreigend gebaar. Echt bijten is eerder zeldzaam en betekent dat iemand niet in staat is om rationeel te denken. Bijten onder geliefden is dan weer een teken van affectie.
Wanneer iemand bij het lachen de tanden toont, beleeft die persoon extreem plezier.
Verder kunnen tanden ook geluid maken. Klappertanden wijst op angst of op het feit dat iemand het koud heeft. Knarsetanden is een signaal van woede of frustratie. En met de nagels op de tanden tikken is een teken van verveling.
De tong
De grootste rol voor de tong is weggelegd bij het spreken, bij verbale communicatie dus. Toch zendt de tong ook enkele non-verbale signalen uit, maar dan wel in beperkte mate.
De tong uitsteken is onbeleefd, een kinderachtige reflex of kan ook teken zijn van inspanning.
Met de tong aan de lippen likken, wijst op verlangen en/of seksuele opwinding.
Wanneer iemand de tong tegen de binnenkant van de wang duwt, dan is die persoon aan het denken of straalt hij onzekerheid uit.
Ook de kin heeft een eigen lichaamstaal.
De kin is één van de meest kwetsbare delen van het gezicht. Wanneer men de kin naar beneden richt, is dit dan ook een natuurlijke manier om zich te beschermen wanneer men zich bedreigd voelt. Als de kin naar beneden is, is automatisch ook heel het hoofd naar onder gericht en dit is een onderdanige houding.
Wanneer iemand een ander wil uitdagen, kan die de kin uitsteken. Als daarbij ook de tanden bloot zijn, voelt dit aan als een echte bedreiging om te bijten.
De kin kan eveneens aangeraakt worden, symbool van hard denken. Als iemand met de handpalm de kin ondersteunt, dan is die ofwel moe ofwel verveeld.
Bij de heren kan de kin begroeid zijn met baardhaar. Het soort baard zegt veel over de persoon in kwestie.
Een volle baard is teken van zelfvertrouwen. De persoon voelt zich op zijn gemak en is niet ijdel.
Een netjes getrimde baard wijst dan weer op iemand die ijdel is.
Een ongekamde baard duidt aan dat iemand slordig en/of lui is en het uiterlijk niet belangrijk vindt. En wanneer iemand zijn baard aait of gladstrijkt, wil hij daarmee zeggen “Kijk hoe mooi ik ben”.
De neus
Ook de neus – centraal in het gezicht – spreekt een bepaalde hoeveelheid lichaamstaal.
Wijde neusvleugels wijzen op misnoegen.
Wanneer iemand de neus optrekt, wijst dit dikwijls op een slechte geur die die persoon waarneemt. Als metafoor staat een opgetrokken neus dan ook voor een wansmakelijk idee.
Snuffelen betekent dat iemand het koud heeft, misnoegd is of een afkeer van iemand of iets heeft.
Iemand die liegt, raakt vaak de neus aan. Met de vinger langs de zijkant wrijven kan dan weer wijzen op onenigheid. De neus dichtknijpen is iets evalueren, gewoonlijk op een negatieve manier en met frustratie. En spelen met de neus of erop drukken kan een gewoonte zijn bij het denken.
De wangen
De wangen vormen een groot onderdeel van het gezicht en spreken hun eigen lichaamstaal.
Wangen kunnen ingetrokken worden als symbool van afkeuring of somberheid. Ze kunnen ook uitgeblazen worden wanneer iemand onzeker is over wat hij gaat doen of als teken van uitputting.
De wangen kunnen verschillen van kleur naargelang de emotie. Rode wangen duiden op verlegenheid of woede. Witte wangen wijzen op koude of angst.
Iemand die nerveus is of liegt, kan gaan kauwen op de binnenkant van de wangen. Iemand die in gedachten verzonken is, duwt vaak de tong in de wang.
De wangen lichtjes aanraken, samen met een open mond is een teken van verwondering en verrassing. Beide wangen aanraken met de handpalmen is teken van horror, wat ook op te merken is in dit soort films.
© Modewijzer.com
Foto: Cookie Studio/Shutterstock